Donemus Webshop — Wagenaar, Johan

The composer, conductor, organist and teacher Johan (also Jo and Johannes) Wagenaar was at the centre of musical life in Utrecht. He often appeared in concerts, at times as the conductor of his Toonkunst Choir (with which he presented the Dutch premieres of many foreign works), and as an organist, widely praised for Bach interpretations and talent as an improviser. He also performed in Arnhem, The Hague and Leiden as conductor of the Toonkunst choirs in these cities. Hector Berlioz and Gustav Mahler were often programmed, and their music influenced Wagenaar's own composition. Other influences on his work were Johannes Brahms and Richard Strauss. Wagenaar was the teacher of many composers, among whom Peter van Anrooy, Willem Pijper, Léon Orthel and Alexander Voormolen.

Johan Wagenaar wordt op 1 november in Utrecht geboren.

Zijn muzikaal talent wordt opgemerkt en Wagenaar mag op 13-jarige leeftijd naar de Utrechtse Toonkunstmuziekschool waar hij pianoles krijgt van Willem Petri. Vervolgens studeert hij orgel, harmonieleer en compositie bij Richard Hol.

Wagenaar studeert af aan de Toonkunstmuziekschool in Utrecht en begint daar zelf ook les te geven. Ook start hij zijn studie orgel bij Samuel de Lange. In Berlijn studeert hij compositie bij Heinrich von Herzogenberg.

Van zijn leraar Richard Hol neemt Wagenaar de baan over als organist van de Utrechtse Domkerk.

Samen met Bernard Zweers en Alphons Diepenbrock geeft Johan Wagenaar de rol van de componist in het Nederlandse muziekleven nieuw elan. Om de Nederlandse muziek populairder te maken geeft hij zijn werk vaak humoristische trekjes mee.

Na het overlijden van Richard Hol wordt Wagenaar opnieuw diens opvolger, nu als directeur van de Toonkunstmuziekschool in Utrecht.

Met de 'Ouverture Cyrano de Bergerac' zet Wagenaar een dermate sterk werk neer dat het zijn collega Alphons Diepenbrock de volgende uitspraak ontlokt: "Met deze ouverture telt Wagenaar mee onder de acht of tien werkelijke componisten die Europa op dit ogenblik bezit".

De Rijksuniversiteit van Utrecht wijst Wagenaar een eredoctoraat toe.

Johan Wagenaar beëindigt zijn functies als organist en directeur in Utrecht wegens een nieuwe baan als directeur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.

Johan Wagenaar overlijdt op 17 juni in Den Haag.

De Johan Wagenaar Stichting ziet het licht en stelt zich ten doel het componeren in Nederland te stimuleren. Vanaf dat moment looft deze stichting prijzen uit, waarbij de hoogste onderscheiding de bekroning is op een heel oeuvre: de Johan Wagenaarprijs.

Auteurs Johannes Wagenaar en Jaap van Benthem publiceren hun boek 'Johan Wagenaar (1862-1941). Leven en werk van een veelzijdig kunstenaar'.