Donemus Webshop — Joode, Wilbert de

In 1982 self-taught bass guitarist Wilbert de Joode (Amsterdam, 11 May 1955) switches to double bass. He then follows some workshops with bassist Arnold Dooyeweerd at the Amsterdam Bimhuis. His talent doesn't go unnoticed, and he soon starts playing in all kinds of jazz-like groups, like the Ig Henneman Quintet and the Vera Vingerhoeds Quartet. In Amsterdam De Joode feels more and more at home in (free) improvisation; he becomes one of the most in demand Dutch bass players. Pianist Michiel Braam, reedist Ab Baars, cornetist Eric Boeren and pianist Cor Fuhler are just a few of the musicians who engage in long term musical partnerships with him. But he also frequently plays in Germany and the US, in regular and occasional groups featuring pianist Achim Kaufmann and the reed players Frank Gratkowski and Ken Vandermark.

Met saxofonist Bart van der Putten (die hij kent uit de workshops van Arnold Dooyeweerd) en drummer Theo Bodewes vormt Wilbert de Joode het Trio Nu, dat opnamen maakt voor de VARA-radio.

In 1986 begint een langdurig muzikaal partnerschap met altvioliste Ig Henneman. Zij neemt De Joode op in haar kwintet, en tien later in haar String Quartet. Ook saxofoniste Vera Vingerhoeds kiest hem als bassist in haar kwartet, waarin hij voor het eerst samenspeelt met trombonist Joost Buis.

Bandleider JC Tans vraagt hem in zijn JC Tans Orchestra, als opvolger van Ernst Glerum. In hetzelfde jaar treedt hij toe tot de groepen van pianist-componist Michiel Braam: Bik Bent Braam en het trio BraamDeJoodeVatcher. Als tenorsaxofonist Rinus Groeneveld een free jazz-plaat wil maken, kiest hij Wilbert de Joode en drummer Pierre van der Linden als muzikale partners. Cornettist Eric Boeren, die hem uit Bik Bent Braam kent, vraagt De Joode voor zijn eigen groep Specs.

Installatie-kunstenaar Barbara van Loon vraagt De Joode om te componeren voor Spring Tide City, een groot project op de Antwerpse Scheldekade, gevormd door tientallen zeecontainers, laserlicht et cetera. Hij werkt hier met samples en quadrafonie, tape en live-muziek.

Als saxofonist/klarinettist Ab Baars zijn trio formeert, vraagt hij Wilbert de Joode en Martin van Duynhoven als medemuzikanten. In 1992 maakt de groep zijn plaatdebuut met 3900 Carol Court, op het Geestgronden-label. Later doet het trio allerlei projecten met gastmuzikanten, onder wie sopraansaxofonist Steve Lacy, trombonist Roswell Rudd, trombonist Joost Buis (het Ellington-programma Kinda Dukish) en saxofonist-klarinettist Ken Vandermark. Het Zuid-Nederlands Jazzfestival koppelt De Joode aan de Amerikaanse drummer Dennis Charles (bekend van zijn werk met Cecil Taylor en Steve Lacy) en de blazers Jemeel Moondoc (altsaxofoon) en Nathan Breedlove (trompet). Het klikt goed tussen de bassist en de drummer, en uiteindelijk - in 1998 - verschijnt het optreden op CD.

Zanger Han Buhrs lijft De Joode in bij zijn groep The Schismatics, die een samengaan nastreeft van vocale en instrumentale improvisatie op basis van summiere gecomponeerde gegevens, met een sterk ritmische component. Met Buhrs, pianist Cor Fuhler en drummer Michael Vatcher vormt De Joode ook de nieuwe collectieve groep Diftong, die acte de présence geeft tijdens de uitreiking van de Podiumprijs aan Buhrs in het Amsterdamse Bimhuis. Voor de gelegenheid inviteert de zanger de Amerikaanse trombonist George Lewis als gast bij het kwartet. Met gitarist Wiek Hijmans en saxofonist Paul Termos richt De Joode het trio De Drie Koningen op, dat zich volledig aan vrije improvisatie wijdt. De Joode schrijft een compositie met tape en live-uitvoeringen voor het project Archimago in de Beurs van Berlage ter gelegenheid van 150 jaar BNA. The Flight of the Blue Birds is een compositie die hij uitvoert bij de start van het natuur-restauratieproject De Blauwe Kamer.

Met de Amerikaanse tenorsaxofonist Charles Gayle en de legendarische drummer Sunny Murray doet De Joode een serie concerten. In 1996 volgt nogmaals een tournee met dit trio.

Op het kleine Amsterdamse podium PH '31 neemt Wilbert de Joode deel aan de serie 'Confrontaties met... de muziek van Ornette Coleman'. Hierbij nodigt aanstichter Eric Boeren steeds een andere gast uit bij het vaste trio (waarvan Michael Vatcher de drummer is). In 1997 zal hieruit Boerens 4tet voortkomen, met naast De Joode rietblazer Michael Moore en drummer Han Bennink. Pianist Cor Fuhler formeert een nieuw trio, met De Joode en Han Bennink.

Intermission is de geuzennaam van een groep van bassaxofonist Klaas Hekman. Het was de vaste, ironische aankondiging van de bassolo's in het orkest van Duke Ellington. Dit ongewone kwartet bestaat verder uit drie contrabassisten: de Amerikaan William Parker, de Japanner Hideji Taninaka, en Wilbert de Joode. De eerste CD Song of Low Songs verschijnt meteen in 1996, drie jaar later gevolgd door een tweede, met gitarist Derek Bailey en pianist Chris Burn als gasten (Unanswered Questions). Ook is De Joode te horen op de debuut-CD Dance Of The Penguins van het kwintet van trombonist Chris Abelen. Er volgen nog twee CD's met dezelfde leider.

Dankzij de Duitse rietblazer Jan Klare maakt De Joode zijn internationale plaatdebuut met Die Entfesselte Droste, waarop ook zijn Braam-partner Michael Vatcher en trombonist Joost Buis te horen zijn. Klare vraagt hem geregeld terug voor nieuwe projecten, zoals het 1000 Quartet met opnieuw Vatcher en de Belgische trompettist Bart Maris.

Samen met Cor Fuhler, Eric Boeren, Tobias Delius en Wolter Wierbos begint De Joode het muzikantencollectief Stichting dOeK (de Oefening de Kunst). Naast de promotie van geïmproviseerde muziek in het algemeen stelt dOeK zich ten doel om jaarlijks een festival te organiseren waarin de leden van het collectief eigen groepen presenteren en (ad hoc) samenwerkingen aangaan met internationale improvisatoren.

Op het Wig-label van Ig Henneman verschijnt Wilbert de Joode's eerste solo-CD Olo, waarop hij te horen is in klankexploraties van zijn instrument. Met trombonist Hilary Jeffery, rietblazer Tobias Delius en de Senegalese percussionist Serigne Gueye formeert hij Apa Ini (Indonesisch voor 'Wat is dat?'), een collectieve improvisatiegroep. Pianist Michiel Braam en saxofonist Frans Vermeerssen kiezen als ritmetandem voor hun sextet All Ears het vertrouwde Bik Bent Braam-duo De Joode en Vatcher. De bassist gaat ook werken met de Magpie Music and Dance Company, onder de artistieke leiding van danseres Katie Duck en violiste Mary Oliver, die geïmproviseerde muziek en geïmproviseerde dans combineren. Samen met collega-muzikanten Cor Fuhler en Han Bennink doet De Joode een project met danser Michael Schumacher.

Met de Duitse improvisatoren Achim Kaufmann (piano) en Frank Gratkowski (altsaxofoon, klarinetten) begint De Joode een collectief trio, dat al snel twee CD's uitbrengt (Kwast en Unearth). Gratkowski nodigt hem ook uit voor zijn dubbelkwartet, dat in de Loft in Keulen met een sterbezetting optreedt.