Donemus Webshop — Houtkamp, Luc

Luc Houtkamp (The Hague, 4 December 1953) starts out as a saxophonist in the jazz and improvised music scene of The Hague, where he specializes in the use of unusual techniques, such as multiphonics, alternate fingerings, flutter tongue, and slap tongue. As a soloist he first gains a national, and then also an international reputation, and starts playing with foreign musicians, both in regular and ad hoc combinations. In his hometown of The Hague he dedicates himself to the promotion of improvised music, and electronic music, which starts to play an increasingly important role in his work. In his POW Ensemble he combines acoustic instruments with live electronics and computers.

Na lessen op de Vrije Academie in Den Haag bij onder anderen Michel Waisvisz, Han Bennink en Gilius van Bergeijk begint Luc Houtkamp een duo met de Zweedse slagwerker Sven Ǻke Johansson, met wie hij ook het kwintet STEAM vormt. Verder speelt hij met pianist Kees Hazevoet in Hazevoet & Co, en in het Rumoera Kwartet met saxofonist Guus Tangelder, trombonist Geerhard Zwiers en drummer Joop van Erven.

Met saxofonist-hoboïst-componist Gilius van Bergeijk doet hij diverse projecten. Ze zetten samen het label Ooyevaer Disk en het organisatiebureau Ooyevaer Desk op. Houtkamp speelt in Gilius' Haagsche Hofje en in 1981 nemen ze samen een duo-LP op. In hetzelfde jaar gaat het trio Klimaat van start, met naast Houtkamp violiste Maartje ten Hoorn en bassist Jan den Boer. Een jaar later wordt hij lid van het saxofoonkwartet Hommage, met André Goudbeek, Michel Mast en John Ruocco. Beide groepen blijven tot 1984 bestaan.

Houtkamp formeert een trio/kwartet, waarvan trombonist Conrad Bauer, cellist Ernst Reijseger en drummer Han Bennink deel uitmaken. In dezelfde periode doet hij projecten met multi-instrumentalist en geluidskunstenaar Horst Rickels en stemkunstenares Greetje Bijma. In 1986 componeert Houtkamp samen met Tony van Campen het stuk Odd & Even, een hernieuwde kennismaking met de elektronische muziek waarmee hij op de Vrije Academie al had geëxperimenteerd. Met de Britse pianist Alex Maguire en de Duitse slagwerker Willie Kellers begint hij in 1987 ook een akoestisch improvisatietrio (dat tot 1991 standhoudt), en treedt hij in 1989 toe tot het grote King Übü Orchestrü van de Duitse rietblazer Wolfgang Fuchs (waar hij in 1992 vertrekt).

Om zijn eigen muziek uit te geven, richt Houtkamp zijn eigen label X-OR op. Als eerste uitgave verschijnt zijn solo-CD The Songlines. Slagwerker Gert Jan Prins, die ook al met ideeën voor een label rondliep, voegt zich er twee jaar later bij, en de twee gaan ook regelmatig samenspelen, onder meer in een kwartet met de Duitse trombonist Johannes Bauer en bassist Carl G. Beukman. In 1993 neemt de groep in het Friese Metslawier de gelijknamige CD op. In duo-, trio- of kwartetverband gaat het viertal nog tot 2001 door.

Met labelgenoot Gert Jan Prins start hij een nieuw trio, met de Belgische pianist Fred van Hove als derde man. Tijdens een tournee door Canada wordt een live-CD opgenomen. Daarnaast komt in dit jaar ook het internationale improvisatiekwartet Four in One tot stand, waarin Houtkamp te horen is met de Duitsers Johannes Bauer, Dieter Manderscheid (bas) en Martin Blume (slagwerk).

Omdat Gert Jan Prins X-OR verlaat, besluit Houtkamp de labelactiviteiten voort te zetten met gitarist Wiek Hijmans, met wie hij ook een duo vormt. In 2001 gaan ze een samenwerkingsverband aan met de Italiaanse geluidskunstenaar Riccardo Massari Spiritini, onder de naam Oggetti Smarriti.

Met de Amerikaanse trompettist Herb Robertson en de Belgen Fred van Hove (piano) en Ivo vander Borght (slagwerk) vormt Houtkamp het f.i. quartet. De groep debuteert op het Free Music Festival in Antwerpen.

Om zijn interesse in elektro-akoestische improvisatie duidelijk vorm te geven, formeert Houtkamp zijn POW Ensemble, dat per project wisselt van samenstelling. Hij start met een project rondom de blues (The Thirteen Bar Blues, met onder anderen zanger Han Buhrs). Daarna volgen Electric Maqam (met oud-bespeler Hilal Zaher), Teaming Up! (met akoestische improvisatoren), en Tap Hop (met tapdanseres Marije Nie).

Het POW Ensemble organiseert een festival rondom elektronische en computermuziek (Digital Sound Force).

Op 23 maart krijgt Luc Houtkamp de VPRO/Boy Edgar Prijs 2004 uitgereikt tijdens een feestelijk concert in het Bimhuis te Amsterdam. De jury heeft grote waardering voor de wijze waarop Luc Houtkamp een volstrekt eigen stijl heeft ontwikkeld. 'Hij heeft zich daarbij voortdurend tot taak gesteld de klankmogelijkheden van zijn instrument verder uit te breiden', aldus het juryrapport. 'Luc Houtkamp slaat bruggen tussen de werelden van jazz, vrije improvisatie en elektronische muziek, waarin deze eigenzinnige autodidact kennis en onderzoek met een niet aflatende ijver verder uitbreidt.'

Met het POW Ensemble en diverse gasten neemt Houtkamp de CD Birdsong Inside the Egg op, een verzameling improvisaties, liedjes en merkwaardige psychedelica. Het is in zekere zin een voorloper van het programma Homage to Hazard, dat in 2008 zijn première beleeft. Hierin zijn naast Houtkamp en Buhrs ook zanger-fluitist-elektronica- en laptopbespeler Guy Harries, trombonist Joseph Bowie (die later wordt vervangen door Wolter Wierbos), celliste Nina Hitz (die later wordt opgevolgd door Jacqueline Hamelink), en geluidstechnicus-elektronicabespeler Micha de Kanter te horen. Het ensemble vertolkt songs die de onzekerheid en het gevaar van de moderne samenleving als onderwerp hebben.

Wiek Hijmans en Guy Harries zijn Houtkamps partners in het POW Ensemble voor het project Strange Attractors, dat onder meer een tournee door Indonesië maakt.

In september verschijnt de CD Continuum, waarop het POW Ensemble Houtkamps composities BoX of BriX (2010) en Uiterste Staat (2009) uitvoert. BoX of BriX is ook de naam van een 'vrolijk muziekprogramma met melodieuze barokstukjes, flarden jazz, een countryliedje over een cowboy die een vlieg doodslaat, gelardeerd met improvisaties en live-elektronica'. In oktober vinden er twee uitvoeringen plaats.